Een vermoeden van plagiaat : is elke hit een traditional?

Arrest van het Hof van Beroep te Brussel van 4 september 2007

Om iemand met succes te kunnen beschuldigen van namaak, zijn er drie vereisten:

1. het beweerde “oorspronkelijke werk” moet origineel zijn.
2. het van namaak beschuldigde werk moet gelijken op het beweerde origineel.
3. het bestaan van namaak (“schuldige ontlening”) in hoofde van de “plagiërende auteur

Naar aanleiding van de betwisting tussen de gebroeders Van Passel en de Amerikaanse componist van de Michael Jackson-hit “You are not alone” heeft het Hof van Beroep van Brussel de principes nog eens op een rijtje gezet.

Het nummer van Michael Jackson lijkt verrassend goed op dat van de Vlaamse broers.

Helaas is het in de lichte muziek zeer aanbevelenswaardig dat het nummer “op iets trekt”, want als de consument besluit : “dit lijkt nergens op”, dan lust hij het niet.

Iets moet bekend in de oren klinken om aangenaam te zijn, en hoe traditioneler, hoe gemakkelijker dit gaat.

Dergelijke wetmatigheid staat natuurlijk haaks op het principe van de originaliteit, tenzij men aanneemt dat het precies in dit soort opgelegde oefening het de grote kunst is om toch origineel te zijn.

In casu oordeelde het Hof dat het repetitieve effect van vijf voor de hand liggende noten toch origineel is.

Vermits die vijf noten ook worden gehanteerd door de componist van de Michael Jackson hit, is aan de  (tweede) vereiste van gelijkenis voldaan.

Maar hoe nu bewijzen dat deze componist kennis had van het werk van de twee Vlaamse jongens? Het Hof gaat wel niet zo ver om formeel te stellen dat het vermoeden van ontlening blijkt uit de overeenstemming der werken, die ondenkbaar is zonder ontlening, maar meent dat deze ontlening kan worden verondersteld, vermits de Amerikaanse componist geen enkel stuk kan voorleggen betreffende de wordingsgeschiedenis van zijn werk, terwijl het helemaal niet uitgesloten is dat hij effectief een exemplaar van het Vlaamse werk in handen kreeg.

Alle artiesten wordt dus voortaan aangeraden om ook hun kladjes en schetsen bij te houden!


Jules de Keersmaecker
adv.jdk@belgavoka.be