Wanneer een partij een procedure begint zonder dat deze procedure een eigen oorzaak heeft, dan dient de rechter deze procedure nietig te verklaren.
“Oorzaak” is een gebeurtenis die het geschil tussen de partijen heeft uitgelokt, of de werkelijke feiten onderliggend aan het opstarten van een procedure.
Wanneer men een rechtsvordering disfunctioneel aanwendt is de rechter niet bevoegd, vermits de bevoegdheid doelgebonden is.
Ziehier het verhaal: in een procedure van vereffening-verdeling na echtscheiding worden de vorderingen van een bepaalde partij afgewezen, waardoor deze aan zijn gewezen echtgenote een aanzienlijke betaling moet doen.
Hierop activeert deze partij een procedure tot het bekomen van een onderhoudsgeld.
De rechter stelt vast dat deze vordering tot doel heeft te recupereren wat men in de vereffening-verdeling heeft verloren, ook al wordt het een alimentatievordering genoemd.
Daarom wordt de vordering onontvankelijk verklaard, verwijzend naar ondermeer P.VAN ORSHOVEN “het verschil tussen vragen en inroepen. Over het beschikkingsbeginsel van de rechter in fiscalibus”. In Mélanges Jacques Van Coppernolle, Brussel, Bruylant, 2004, 826, en Kruithof, Bocken, De Ly en De Temmerman, “Overzicht van rechtspraak (1981-1992), Verbintenissen T.P.R. 1994, 171 p. 473, nr. 193).
De handelswijze van iemand die een dergelijke eis stelt is bovendien te omschrijven als rechtsmisbruik, zodat aan deze persoon een verbod moet worden opgelegd om zijn recht verder uit te oefenen aangezien gelet op het hiervoor geschetste elke verdere rechtuit ofening abusievelijk zou zijn. (Zie A. De Boeck “Rechtsmisbruik” in Bijzondere overeeenkomsten, Kluwer, 123 en 128).
Dit is zelfs zo wanneer het ingeroepen recht (onderhoudsgeld) van openbare orde of dwingend recht zou zijn (Cass. 22 september 2008, S.05.0102 en www.cass.be)vonnis Eerste Aanleg Brussel, 20ste Kamer, inzake X tegen Y, dd. 7 februari 2012)
Jules DE KEERSMAECKER
Tel. 015 / 41 33 91