Met ingang van 1 januari 2013 is in ons land een nieuwe wet van kracht die ertoe strekt bij partnergeweld degene die gevaarlijk is tijdelijk huisverbod op te leggen.
De wet vindt haar ontstaansgeschiedenis in een wetsvoorstel van de senatoren De Bethune en Franssen die geïnspireerd werden door het nationaal actieplan tegen partnergeweld (2001), de congressen van vrouwenorganisaties en het Oostenrijks model om de overheid de mogelijkheid te bieden terstond in te grijpen na vastgesteld partnergeweld en de agressor tijdelijk verbod op te leggen het huis te betreden.
In de huidige regelgeving is een onmiddellijk ingrijpen tegen partnergeweld door de ordediensten niet mogelijk. Zij kunnen de agressor niet zomaar het verder verblijf in de woning ontzeggen ook als is zwaar geweld vastgesteld.
De nieuwe wet verleent aan de Procureur des Konings ( lees gemakkelijkheidhalve de politie) de bevoegdheid om de persoon die verantwoordelijk is voor de gevaartoestand, verbod op te leggen gedurende maximaal 10 dagen de woning of verblijfplaats nog te betreden ofwel met de te beschermen personen nog contact op te nemen.
De uit huisgeplaatste krijgt onmiddellijk kennis van die beslissing van de Procureur en de politiediensten zien toe op de naleving van het verbod.
De dienst slachtofferonthaal krijgt kennis van de beslissing om passende begeleiding aan de getroffenen te kunnen bieden.
De Procureur deelt vervolgens zijn beslissing mee aan de Vrederechter van het kanton waar het huisverbod geldt.
De Vrederechter doet in ieder geval uitspraak over dit huisverbod binnen de 10 dagen nadat het werd bevolen, zo niet vervalt de maatregel.
De vrederechter kan het huisverbod opheffen, andere maatregelen nemen oftewel verlengen ten hoogste voor de duur van drie maanden.
Tijdens de duur van de beslissing van de Vrederechter kan altijd gevraagd worden de maatregelen te wijzigen.
Partijen kunnen van bij aanvang vragen dat de Vrederechter ook dringende en voorlopige maatregelen treft hetgeen dan slaat op andere aspecten dan het loutere huisverbod, zoals omgangsregeling kinderen, onderhoudsbijdragen enz…
Deze wet is een goed instrument om passend op te treden tegen duidelijke vormen van partnergeweld.
De wet bevat evenwel tal van onduidelijkheden op procedureel vlak, vooral voor de Vrederechters.
Het zou ons in het kader van dit bestek te ver leiden hierop nader in te gaan.
Vanuit strafrechtelijke hoek bekeken lijken er zich heel wat addertjes onder het gras te bevinden zoals, wat met het geheim karakter van het onderzoek in het licht van de verplichte mededeling van de processen-verbaal?, het vermoeden van onschuld?, wat te doen bij gerechtelijk onderzoek en aanhouding van de uit huisgeplaatste? enz…, om er maar enkele te noemen.
De rechtspraktijk zal uitwijzen in welke mate dit krachtig instrument zal gebruikt worden en afdoend is om partnergeweld te bestrijden.
Wij sluiten niet uit dat deze wet gezien haar complexiteit niet veel zal gebruikt worden door de parketten.
Jan Swennen
advocaat-vennoot
jan.swennen@gevaco.be
T. 011 / 42 53 00